Het bestuur van de r.k. Franciscusparochie i.o., een fusie van vijf parochies in de IJmond en Haarlem waar de Driehuizer Engelmundusparochie in op zal gaan, heeft weer een ruwe schets gepresenteerd voor woningbouw bij de kerk. De gemeente heeft het plan nog niet ontvangen en zal, als het ingediend wordt, behandeling ervan geen prioriteit geven. Het wijkcomité en omwonenden vinden de opzet te grootschalig en een aantasting van de groene pastorietuin.
De stand van zaken
De parochiegrond bestaat uit drie delen:
- het deel aan de Driehuizerkerkweg waarop de kosterswoning heeft gestaan (a)
- het voormalige kerkhof daarachter (b)
- de rest van de grond, we noemen dat hier de pastorietuin (c), gelegen tussen de kerk, het voormalige
kerkhof, het Anna Kaulbachhof en de Schaepmanlaan.
In 2021 heeft het parochiebestuur een plan gepresenteerd voor het bouwen van 33 woningen, verspreid over de drie delen van de grond. Vanwege het ruimtebeslag van het grote aantal woningen en de bijbehorende infrastructuur, die ten koste gaan van het groene karakter van de pastorietuin, viel dit plan niet in goede aarde.
In september 2022 is er een nieuwe opzet gepresenteerd. Net als in 2021 spreekt het bestuur over ‘een schets’ en ‘niet in beton gegoten’. Deze opzet omvat 35 woningen:
- twee rijen woningen op het voormalige kerkhof met ieder zes appartementen en drie kleine grondgebonden woningen, bijna kopieën van de kleinere nieuwe woningen aan de Nic. Beetslaan (blauwe pijlen in de figuur hieronder)
- een rijtje van zeven kleine woningen in de pastorietuin, vlak achter de Anna Kaulbachhof, in dezelfde stijl (oranje pijl)
- een gebouw met tien luxe appartementen, voor een deel op de grond van de kosterswoning en voor een deel in de pastorietuin, in lijn met de kerk en de boerderij (in de figuur wit met bruin dak)
Het parochiebestuur wil een deel van de woningen zelf gaan verhuren. Op die manier wil het bestuur inkomsten verwerven voor het in stand houden van de parochie en het kerkgebouw.
Uitgangspunt gemeente
De gemeente heeft in de Nota van Uitgangspunten Driehuis, die in januari 2022 is vastgesteld door de raad, als voorwaarden voor bouwen op deze grond genoemd:
- het groene karakter van de parochietuin blijft behouden
- de woningbouw moet kleinschalig zijn
- de locatie moet een openbaar parkachtig karakter krijgen
- er moet draagvlak in de directe omgeving zijn
Kort geleden heeft wethouder Sander Smeets deze voorwaarden nog eens herhaald, maar ook duidelijk gemaakt dat de plannen voor deze locatie geen prioriteit hebben bij de gemeente. Er is onvoldoende capaciteit om alle initiatieven voor woningbouw die er in de gemeente zijn op korte termijn te kunnen begeleiden. De parochie lijkt dus voorlopig niet aan de beurt te zijn.
Standpunt wijkcomité
De St. Engelmunduskerk is een gemeentelijk monument en een beeldbepalend gebouw in het dorp. De monumentale waarde van de kerk wordt versterkt door de pastorietuin.
De pastorietuin zou zijn groene karakter moeten behouden en openbaar toegankelijk moeten worden. Wij begrijpen dat daar voor de parochie iets tegenover moet staan en dat zij inkomsten wil verwerven. Daarom is het voor ons acceptabel dat op de grond van de gesloopte kosterswoning en op het voormalige kerkhof kleinschalig gebouwd gaat worden.
In het plan van de parochie worden zeven woningen in de pastorietuin gebouwd en komt een gebouw met tien luxe appartementen voor een deel in de pastorietuin te staan. Wij vinden dat een te grote aantasting van de tuin, van de voorwaarde dat de locatie ook een parkachtig karakter krijgt blijft te weinig over.
De parochievoert als argument aan dat inkomsten uit woningbouw nodig zijn om de parochie en het kerkgebouw in stand te houden. Daar hebben wij begrip voor, daarom kunnen we, net als de gemeente, instemmen met kleinschalige woningbouw. Maar 35 woningen, voor een deel in de pastorietuin, vinden wij te veel.
Gezien het kleine aantal en de gevorderde leeftijd van de kerkbezoekers moet er ernstig rekening mee worden gehouden dat de parochie op een termijn van tien à twintig jaar niet meer levensvatbaar is. Dat er mogelijk parochianen uit de verdere omgeving de kerk in Driehuis gaan bezoeken na sluiting van hun eigen kerk, zal dit proces niet kunnen stoppen. Een onomkeerbare daad als huizen bouwen in de monumentale pastorietuin, huizen die er minstens honderd jaar zullen staan en de tuin dus definitief aantasten, zou geen oplossing moeten zijn voor een noodlijdende parochie.
Wellicht kunnen de parochie en het bisdom een multifunctioneel gebruik van het kerkgebouw in overweging nemen. Er kan ook nog eens nagedacht worden over het gebruik van de pastorie, kan die, na verbouwing en eventuele uitbreiding, ook niet een bron van inkomsten zijn? In het beleidsplan van de Franciscusparochie i.o. van januari 2020 wordt al een uitspraak in deze richting gedaan: “Op termijn leent de pastorie zich voor alternatieve exploitatie, met behoud van woonruimte voor een pastoor”.
Geen draagvlak in de directe omgeving
De gemeente stelt dat er draagvlak in de directe omgeving moet zijn voor de plannen van de parochie. Enkele leden van het wijkcomité hebben een flink aantal omwonenden gesproken, zowel van de Schaepmanlaan als van het Anna Kaulbachhof en van de Driehuizerkerkweg, direct tegenover de kerk. Er is bij vrijwel alle direct omwonenden een positieve houding tegenover een bouwinitiatief binnen de gestelde kaders van de Nota van Uitgangspunten Driehuis en binnen de regels en vooral de geest van het nieuwe bomenbeleidsplan. Het voorliggende plan past volgens hen vanwege de bouwmassa met bijkomende infrastructuur niet binnen die kaders en heeft dus geen draagvlak bij de omwonenden.
Overleg met de parochie
Omdat het laatste plan door de parochie slechts een schets genoemd wordt en ‘niet in beton gegoten is’, hebben wij goede hoop wij dat er een constructief overleg tussen parochie en omwonenden op gang kan komen en dat dat leidt tot een plan met een breed draagvlak. Het wijkcomité is daar graag bij behulpzaam, de omwonenden komen echter op de eerste plaats.
Wij horen graag uw mening
Wij zijn benieuwd hoe u over bouwen bij de kerk denkt. Laat ons weten wat uw mening is, vermeld svp of u in Driehuis woont en of u wel of geen direct omwonende bent. Ons adres is info@wijkcomitedriehuis.nl.